Według Krajowego Rejestru Nowotworów liczba zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce w ciągu ostatnich trzech dekad wzrosła ponad dwukrotnie. Przewlekła białaczka limfocytowa jest najczęściej diagnozowanym typem białaczki u dorosłych. Roczna zapadalność w krajach zachodnich wynosi około czterech przypadków na 100 tys. osób. W 2012 roku w Polsce odnotowano 8364 zachorowania na nowotwory hematoonkologiczne.
Chorzy w wieku powyżej 65 lat stanowili ok. 50% wszystkich chorych na nowotwory krwi. Największa liczba dotyczyła białaczki limfatycznej, chłoniaków, szpiczaka plazmocytowego i białaczek szpikowych.
Prognozy demograficzne i epidemiologiczne wskazują, że zmiany demograficzne w Polsce będą przekładać się na rosnącą liczbę osób starszych, u których ryzyko zachorowania na nowotwory jest wyższe. W obliczu szybko starzejącego się społeczeństwa oraz z uwagi na fakt, że przewlekła białaczka limfocytowa najczęściej występuje u ludzi starszych należy spodziewać się, że choroba ta będzie coraz bardziej istotnym problemem zdrowotnym w Polsce.
RODZAJE RAKA KRWI
Białaczki są to choroby nowotworowe układu krwiotwórczego, w których stwierdza się komórki nowotworowe we krwi i w szpiku. W zależności od tego, która linia hematopoezy ulega rozrostowi, dzieli się je na białaczki szpikowe i limfocytowe.
Najważniejsze linie układu krwiotwórczego, czyli hematopoezy to: linia granulopezy, której najbardziej dojrzałe komórki to neutrofile; linia erytropoezy z której wywodzą się krwinki czerwone i linia megakariopoezy, która wytwarza płytki krwi. Neutrofile są odpowiedzialne za reakcje odporności nieswoistej, niszczą bakterie i grzyby. Krwinki czerwone przenoszą tlen, są odpowiedzialne za prawidłowe utlenowanie tkanek i narządów. Płytki krwi zapewniają prawidłowe krzepnięcie krwi, łącznie z czynnikami osoczowymi i prawidłowo zbudowaną ścianą naczyń krwionośnych. Limfocyty są komórkami odporności swoistej, dzieli się je na komórki B i T. Rozrost nowotworowy odpowiednich prekursorów linii układu krwiotwórczego i chłonnego lub rozrost komórek dojrzałych tych linii jest przyczyną białaczek.
Objawy białaczek nie są charakterystyczne. Zwykle są to objawy niedokrwistości, dochodzi do rozwoju zakażeń wynikających z granulopenii lub skazy krwotocznej spowodowanej małopłytkowością (wybroczyny w skórze, na śluzówkach, spojówkach, krwawienie z dziąseł, z nosa, z przewodu pokarmowego, z dróg rodnych u kobiet). U części chorych stwierdza się objawy ogólne: chudnięcie, poty, szczególnie poty nocne, gorączka powyżej 38 stopni nie wynikająca z zakażenia. Przy zajęciu narządów pozaszpikowych objawy będą zależne od tego, który narząd został zajęty przez proces chorobowy (np. objawy neurologiczne).
Białaczki limfocytowe są chorobami nowotworowymi układu chłonnego. Rozrost dotyczy komórek dojrzałych, lecz stopień dojrzałości nowotworowych limfocytów jest różny. Choroby wywodzą się z linii komórek B, T lub rzadko NK. Według klasyfikacji WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) zaliczane są do nowotworów limfoproliferacyjnych (chłoniaków nieziarniczych).
Typy morfologiczne białaczek limfocytowych.
Białaczki B-komórkowe
- Przewlekła białaczka limfocytowa
- Białaczka włochatokomórkowa
- Białaczka prolimfocytowa
Białaczki T-komórkowe
- Białaczka prolimfocytowa
- Białaczka z dużych ziarnistych limfocytów
Białaczka NK-komórkowa z dużych ziarnistych limfocytów
Białaczka szpikowa
Szpiczak plazmocytowy